آثاروبرکات مجالس عزاداری امام حسین (ع)

جواددارینی,

یادداشت مدیرمسئول

آثاروبرکات مجالس عزاداری امام حسین (ع)

برگزاری مجالس عزاداری امام حسین (ع) که از زمان آل بویه درایران رواج پیداکرد ودردوره صفویه گسترش پیدا کرد وخوشبختانه با پیروزی انقلاب اسلامی به اوج خود رسید وروزبه روزهم گسترده تر می شود؛یک توفیق الهی برای شیعیان محسوب می شود که این توفیق دراصل همان حرارتی است که پیامبراکرم(ص )درباره محبین امام حسین(ع) فرمودند:” إِنَّ لِقَتْلِ الْحُسَینِ حَرَارَةً فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِینَ لَا تَبْرُدُ أَبَداً.برای شهادت حسین علیه السلام، حرارت و گرمایی در دلهای مؤ منان است که هرگز سرد و خاموش نمی شود.”اما آیا امام (ع) نیازی به این مجالس دارد؟ امام حسین (ع) با آن مقام و مرتبه ای که در پیشگاه خداوند متعال دارند، نیازی به چنین مراسم عزاداری ندارند و تأکید ائمه اطهار (ع) بر برپایی چنین مجالسی، به خاطر آثار و برکات این مجالس است که نصیب خود عزاداران حسینی می شود که به برخی از آنها اشاره می کنیم:

۱–. ایجاد وحدت و یکپارچگی در بین صفوف پراکنده ی پیروان سالارشهیدان (ع)؛ همان طوری که مراسم حج، وحدت و همدلی را در بین مذاهب و فرق اسلامی ایجاد می کند، این مجالس وحدت و همبستگی و اتحاد را در بین شیعیان و علاقه مندان آن حضرت مستحکم می سازد.این یکپارچگی حتی دربین شهرها، روستاها ومحلات نیز به خوبی دیده می شود . خوشبختانه دراکثر روستاها هیئاتی وجود دارند که با شروع محرم هموطنان مقیم درمناطق دیگر در این ایام کارخود را واگذارنموده وبه وطن اصلی برای عزاداری برمی گردندودرکنارهم با صفا وصمیمیت وبا همدلی به عزاداری می پردازند.

۲-. آشنا شدن مردم با راه و رسم ائمه ی دین؛ زیرا این مجالس بهترین مجال و بهترین فرصت برای بیان سیره و اهداف آن بزرگواران است و کسانی که در این گونه مجالس شرکت می کنند، بیشترین آمادگی را برای دریافت چنین مطالبی دارند.خوشبختانه پس از پیروزی انقلاب اسلامی بیان فضائل وسیره نبوی وائمه اطهارعلیهم السلام از سوی علما وروحانیون به صورت گسترده شکل گرفت به طوری که اکنون کمترروستایی هست که ازوجود مبلغ دینی بی بهره باشد.اگرچه با همه اینها متاسفانه آنچه که درمنبرها وهیئات بیان نمی شود سیره رفتاری اجتماعی وسیاسی اباعبدالله  الحسین(ع)ویارانش می باشد. سبک زندگی اسلامی خصوصا درسیره امام حسین(ع) یکی از موارد فراموش شده ای است که دربیشترجاها ازآن غفلت شده است.وبیشتربه مناقب پرداخته می شودو جایگزینی مداحان بجای علما وروحانیون دربعضی تکایا ، حسینیه ها وهیئات عاملی برای نادیده انگاشتن این حقایق شده است .متاسفانه مداحانی که بعضا فقط از صوت خوبی برخوردارهستند وخوب می توانند مردم را برمناقب اباعبدالله بگریانندواز سواد بالایی هم برخوردارنیستند جایگزین مبلغین شده اند بدون اینکه از سیره سیاسی،اجتماعی امام حسین(ع) مطالبی بیان کنند فقط عزاداری حسینی را صرف  سینه زنی وزنجیرزنی وسپس اطعام می کنند.لذا مسئولین سازمان تبلیغات باید کاری کنند که هیچ هیئت وتکایا وحسینیه ای دراین ایام بدون روحانی ومبلغ دینی نباشد.البته روحانیون پخته وبا تجربه ی عالم به دین وزمان.

۳-. ایجاد پیوند قلبی با ائمه معصومین بویژه امام حسین(ع) واهل بیتش و بهره مند شدن از عنایات خاصه آن بزرگواران؛ زیرا در کلام ائمه (ع) سفارش زیادی به برپایی چنین مجالسی شده است. در متون روایی شیعه از سوگواری ائمه علیهم السلام در سالروز شهادت یا وفات دیگر ائمه علیهم السلام گزارشی نیامده که امامی برای پیامبر اسلام (ص)، حضرت فاطمه زهرا (س) یـا حـضرت عـلی (ع) سوگواری کرده و به سـوگ نـشسته بـاشند اما همه آن ها تا جایی که شرایط حکومتی اجازه می داد، برای امام حسین (ع) مجلس عـزا بـر پا کـرده اند. ازاین رو، امامان بیشترین تأکید را درباره گریه و عزا و زیـارت امـام حسین (ع) داشته و آن را به گونه ای منحصر به فرد کرده اند. همچنین ثواب و پاداش ویژه ای برای آن منظور شده است. که دربـاره دیـگر امـور مستحبی این تأکید ویژه را نداریم. لذا برپایی این گونه مجالس، در حقیقت ارج نهادن و اطاعت کردن از دستورات امامان معصوم(ع) است، و بدیهی است که این اطاعت امر، از جانب آن بزرگواران بی پاسخ نخواهد بود.امانکته ی قابل توجه این است که بزرگداشت واقعه ی عظیم عاشورا باید به بهترین وجه ممکن صورت بگیرد؛ صرف اینکه هیئتی زنجیرزنی وسینه زنی داشته باشیم یا اطعام خوبی هم به عزادارن بدهیم ویا تعزیه خوانی خوب وجذابی داشته باشیم کفایت نمی کند. این عزاداری های که اکنون ما درکشورمان انجام می دهیم وروز به روزهم گسترش پیدا می کند دراصل جنبه ظاهری عزاداری امام حسین(ع) است که البته این هم به نوبه خود نسبت به گذشته ها بسیار عالی است،؛ اما آنچه که ما باید دنبال آن باشیم فراتر از ظاهر وکمیت آن باید باشد. سوال این است که آیا به همه ابعاد وجودی سید الشهدا پرداخته می شود ؟ آیا همه عزاداران ازمواهب عالیه ی آن بهرمند می شوند؟ آیا سیره عملی حضرت درجوانان وهیئتی ها تاثیرگزاربوده است؟ متاسفانه بعضی وقت ها ودربعضی مراسمات عزاداری شاهد خرافات وانحرافاتی هستیم که هیچگاه درسیره زندگی آن حضرت نبوده است  بلکه یکی از دلایل قیام حضرت مبارزه با انحرافات بوده است. به عنوان مثال از سر شب تا نیمه های شب عزاداری می کنیم اما نمازصبح مان قضا می شود! به عزاداران حسینی خدمت می کنیم اما ازنمازمان فراموش می کنیم. تعزیه می خوانیم ونماز اول وقت عاشورا را هم در حین تعزیه به جماعت نمایش می دهیم اما هنگام اذان حاضرنیستیم تعزیه را برای بجا آوردن نماز جماعت اول وقت تعطیل کنیم! اطعام عزاداران حسینی خوب است اما نباید به قیمت سبرکردن مرفهین وندیدن فقیران باشد.نباید درآن اسراف ومثل مجالس عروسی ریخت وپاش باشد.امر به معروف ونهی ازمنکردر سیره عملی امام حسین(ع) موج می زند تاجایی که حضرت دلیل اصلی قیام خود را این فروع فراموش شده ی دین می دانند!” من نه از روى خود خواهى و یا براى خوشگذرانى و نه براى افساد و ستمگرى ، ازمدینه خارج شدم بلکه هدف من از این سفر، امر به معروف و نهى از منکر و خواسته ام ازاین حرکت ، اصلاح مفاسد امور است و احیا و زنده کردن سنت و قانون جدم رسول خدا (ص) و راه و رسم پدرم على ابن ابیطالب است”.اما ما متاسفانه نسبت به آن بی تفاوت هستیم . منکر را می بینیم اما تذکر نمی دهیم. معروف را شناخته ومی بینیم اما معرفی نمی کنیم ! اگر ما بخواهیم حادثه و واقعه ی مهم و با ارزشی همچون واقعه ی کربلا را به نحو احسن زنده نگه داشته، بشریت را از مواهب آن بهره مند سازیم، باید تعظیم و بزرگداشت آن به نحوی باشد که همه ی این ابعاد وجود انسانی در زنده نگه داشتن آن نقش داشته باشند. بنابراین، مجالس عزاداری امام حسین(ع) به نحو مرسوم از زمان ائمه طاهرین (ع) تا امروز که همیشه با اندوه و اشک و بیان مصائب همراه بوده، به نحوی که احساسات و عواطف انسان ها را درجهت اصلاح امور ومبارزه با ظلم وستم وبی عدالتی وفساد ودرجهت احیای فرامین الهی برانگیزد، بهترین شیوه برای زنده نگه داشتن این مجالس است؛ زیرا در این روش، علاوه بر اینکه جزئیات این واقعه مورد شناخت و معرفت قرار می گیرد، با عمق جان شیعیان وعزاداران  پیوند می خورد و از این جهت همه خود را در برپایی چنین مجالسی موظف می دانند و سعی می کنند با امکانات موجود (مال،علم،بیان و…) این مجالس را بر پا سازند.