شورای فرهنگ عمومی ؛ مروج وپاسبان اصلی فرهنگ عمومی

یادداشت
جواددارینی/مدیرمسئول

شورای فرهنگ عمومی شهرستان ؛ مروج وپاسبان اصلی فرهنگ عمومی 

روزچهاردهم آبانماه با عنوان روز”فرهنگ عمومی “نامگذاری شده است.درظاهر به نظرمی رسد که این عنوان مانند عنوانهای دیگر چندان شناخته شده نیست .اگرچه شورایی نیزدرکشور،استان ها وشهرستان ها به نام “شورای فرهنگ عمومی “وجود دارد ولی خیلی ازمردم جامعه از وجود چنین تشکلی بیخبرهستند چه برسد به اینکه وظایف واهداف آن را بشناسند! چرا که  تا کنون گزارشی از فعالیت های این شورا به سمع ونظرمردم وحتی رسانه های محلی نیزنرسیده است لذا دراین نوشته ابتدا به تعریف فرهنگ عمومی وسپس به شورای فرهنگ عمومی شهرستان واهداف ووظایف آن واینکه آیا این شورا درفرهنگ سازی جامعه کوچک خود یعنی شهرستان تابعه تاثیرگذاربوده است یا خیر؟ می پردازیم .ابتدا به عنوان مقدمه تعریفی از فرهنگ وعمومیت آن ذکر می کنیم:

فرهنگ را می توان مجموعه ای از آداب و رسوم دانست که در یک جامعه اعم از یک گروه یا یک قوم یا حتی یک ملت از آنها به عنوان ارزش یاد شده است و طبیعتا کسی که ارزش ها را رعایت کند دارای مرتبه بالاتری از لحاظ فرهنگ است . فرهنگ مهمترین و اصیل‌‌‌‏ترین وسیله و ابزار حفظ یک جامعه یا پایدارترین وجه آن است و بنابراین تغییرات آن کند است و هرگز دریک شب  فرهنگ جامعه تغییر پیدا نمی‌کند. شاید بتوانیم بگوییم که این فرهنگ است که تعریف کننده نحوه رفتار انسان ها با دیگران است ، هر چقدر فرهنگ یک جامعه بالاتر باشد جامعه سالم تر و زیباتر می شود.اما فرهنگ عمومی مؤلفه‌هایی از فرهنگ است که تأثیرات آن عام و فراگیر می‌باشد و عامه مردم در کیفیت آن نقش دارند و از شیوه رفتارهای عمومی مردم یا عرف و عادات و رسوم و زبان ساخته می‌‌‌‏شود و یا تأثیر می‌پذیرد و عموم جنبه‌‌‌‏ها و عرصه‌‌‌‏ها و زندگی مردم را تحت تأثیر قرار می‌‌‌‏دهد و عموم مردم نسبت به آنها حساسیت و شناخت دارند. فرهنگ عمومی در کشور ایران مبتنی بر اصول و معارف اسلامی است. در دین مقدس اسلام غیر از اینکه افراد به یک سلسله مبانی فردی از نظر مسائل اخلاقی و فرهنگی معتقد هستند، یک سلسله قوانین و برنامه‌هایی وجود دارد که بر اساس روابط اجتماعی افراد را به یکدیگر پایبند می‌سازد. اما برنامه ریزیهایی که اسلام برای هر فرد دارد، جدا از برنامه‌هایی نیست که برای فرهنگ عمومی یک جامعه پیش بینی کرده است؛ به عنوان مثال وقتی اعتقاد به یک سلسله مبانی فردی اخلاقی و فرهنگی مثل پاکی، درستی و حق گویی و بسیاری دیگر اصول اولیه برای هر فرد در نظر گرفته می‌شود، این امر می‌تواند ریشه و پایه برقراری روابط و مناسبات اجتماعی درستی را بنا نهد. بدیهی است که در چنین دینی، فرهنگ عمومی نیز بر پایه همزیستی، مودت، محبت، همکاری، همیاری و کمک و دستگیری از یکدیگر است.حال باتوجه به تعریف فرهنگ عمومی به جایگاه تشکل آن که همان شورای فرهنگ عمومی  ووظایف آنست می پردازیم : شورای فرهنگ عمومی به منظورتوجه به فرهنگ عمومی مردم  به پیشنهاد مقام معظم رهبری درسال ۱۳۶۵به طوررسمی آغازشد وبه عنوان یکی از شوراهای اقماری شورای عالی انقلاب فرهنگی به ریاست وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مجموعه وزارت فرهنگ ‌و ارشاد اسلامی فعالیت خودرا شروع کرد   . در ادامه فعالیت‌های شورای فرهنگ عمومی در استان‌ها با هدف توجه به شهرستان‌ها، تشکیل شورای فرهنگ عمومی شهرستان‌ها در دستور کار شورا قرار گرفت و در سال ۱۳۸۵ آیین‌نامه شورای فرهنگ عمومی شهرستان نیز تصویب شد. این شورا از جمله نهاد هاي مهم وموثري است كه وظيفه سياست گذاري ؛ هدايت ونظارت ؛ تجزيه وتحليل وضع فرهنگ عمومي جامعه را برعهده دارد. در عصر حاضر باتوجه به اينكه نقش فرهنگ نسبت به گذشته به مراتب افزون تر شده است. ضرورت هماهنگي وهمسويي صاحب نظران ؛ كارشناسان و برنامه ريزان فرهنگي كشور،استان وشهرستان با نيازهاي فرهنگي نيز بيشتر احساس مي شود .براين اساس شوراي فرهنگ عمومي در مركز هر شهر يا شهرستان با هدف شناخت و اطلاع از وضع  فرهنگ عمومي و اصلاح و ارتقاء آن و نظارت وپيگيري مصوبات عمومي زير نظر شوراي فرهنگ عمومي كشور و استان تشكيل مي شود. شورای عمومی شهرستان که یک جامعه کوچکتری نسبت به استان وکشوردارد اگر فعال باشد براحتی می تواند مردم را آموزش دهد وفرهنگ سازی نماید شورای فرهنگ عمومی با شناخت واطلاع از وضع فرهنگ عمومی شهرستان وبا مطالعه شاخص های تدوین شده از سوی شورای استان وکشوروشناسایی استعدادها وتوانمندی های فرهنگی شهرستان درجهت ارتقای فرهنگی عمومی شهرستان خودمی تواند فعالیت نماید.متاسفانه شهرستان سبزواربا مشکلات عدیده فرهنگی مواجه است که این نشان از حداقل کمرنگ بودن چنین شورایی است!!!ویا اینکه معضلات شهرستان آنقدرزیاد است که نمی تواندفعالیت این شورا نمایان شود!!!؛ فقروفساد، بیکاری جوانان ،خریدوفروش موادمخدر، خشونت وبه دنبال آن قتل، بالارفتن سن ازدواج وبه تبع آن شیوع فحشا ، رفتارهای پرخطر بویژه دربین جوانان ،عدم التزام به قانون وحتی احکام شرع ،پوشش نامناسب زنان ، مشکلات خانوادگی وبالارفتن آمارطلاق ونادیده گرفتن حقوق همشهریان مثل سدمعبر،…. وتاسف بارتر درگیریهای سیاسی خانودگی برخی مسئولین بابکدیگربجای چاره اندیشی درباره رفع این معضلات ؛ همه این مواردبه نوعی درافول فرهنگ مردم شهرستان سهیم ومردم را ازفرهنگ اصیل ایرانی اسلامی خود که به عنوان دارالمومنین شناخته می شود وسربداران را به عنوان مدال افتخارخود به گردن آویخته است ! دورکرده است وتنها سازمانی که می تواند این معضلات را شناسایی نموده ودرجهت برطرف کردن آنها وفرهنگ سازی براساس آموزه های دینی نقش بسزایی داشته باشد شورای عمومی شهرستان می باشد. اصولا فرهنگ در یک جامعه بایستی تعریف شده باشد و به مردم نیزآموزش داده شده باشد و از طرفی از آنها خواسته شده باشد ، برای مثال همیشه به این موضوع احتمالا فکر کرده اید که چرا وقتی کسی از ایران خارج می شود و برای مثال به یک کشور توسعه یافته  می رود در خصوص فرهنگ بالای آنها تعریف می کند ! برای مثال آنها منظم و مرتب هستند ، زباله نمی ریزند ، مدت زمان مفیدتری را کار می کنند و یا فرهنگ صحیح رانندگی ورعایت حق تقدم ،رعایت حقوق عابرین پیاده ازسوی رانندگان وبالعکس،احترام به همنوع  ؛ طبیعی است که رفتار این مردم بر اثر آموزش ها و برخورد متقابل افراد جامعه با آنها بوده است که کم کم تبدیل به یک قانون و فرهنگ در جامعه شده است بنابراین برای این که فرهنگ سازی مثبت انجام پذیرد و یا فرهنگ منفی از جامعه رخت بربندد و یا اصلاحاتی در فرهنگ موجود رخ دهد تا در مسیر فرهنگ سازنده و مثبت قرار گیرد، لازم است نسبت به ظرفیت ها و امکانات و فلسفه ایجادی هر چیز اطلاع رسانی دقیق و کامل انجام پذیرد تا فرهنگ مصرف و بهره برداری از آن در مسیر درست و کمال سوق یابد. شناسایی این ظرفیت ها وامکانات واطلاع رسانی این ها ازوظایف شورای فرهنگ عمومی است.امید است شورای فرهنگ عمومی شهرستان سبزوارکه در راس آن امام جمعه محترم قراردارد وخوشبختانه توجهات ودغدغه هایی که ایشان به امورفرهنگی شهردارد با استفاده ازاندیشمندان دینی وفرهنگی شهرستان وداشته های مثبت فرهنگی بومی والگوسازی ازفرهیختگان دینی وعلمی بومی با بهره گیری ازرسانه های محلی وبا استفاده ازامکانات ملی ومذهبی درجهت فرهنگ سازی وبالا بردن فرهنگ عمومی مردم با استفاده ازآموزه های قرآنی وسیره نبوی تلاش وفعالیت خودرا گسترش دهد (ودراین زمینه نیزخوب است که حداقل سالانه به رسانه ها فعالیت خود را گزارش نماید) تا با وجود چنین فرهنگی جامعه سبزوارنیز شاهد ارتقاء فرهنگ عمومی وزیباتر شدن روش زندگی و البته به دست آوردن آرامش و نظم بیشتر اجتماعی شود. البته نباید فراموش کرد که مهمترین عامل در بهبود وضعیت فرهنگی هرشهرستان و منطقه ای این است که افراد آن جامعه خود را مقید به رعایت اصول فرهنگی بدانند و در فراگیری، بکارگیری و محافظت از آنها بکوشند و مسئولین مربوط نیز تسهیلات و شرایط لازم را فراهم نمایند.ان شاءا…